Gojenie ran cukrzycowych

Trudno gojące się rany na nogach związane z cukrzycą, wymagają kompleksowego leczenia. Dobór odpowiednich środków powinien być jednak dostosowany do indywidualnego przypadku, gdyż każda rana jest inna. Czynnikiem, który w najwyższym stopniu utrudnia leczenie ran cukrzycowych jest występowanie infekcji, dlatego uporanie się z zakażeniem powinno być priorytetowym zadaniem podjętej terapii. (1)

Rany cukrzycowe – jak leczyć?

Rana cukrzycowa wymaga odpowiedniego przygotowania jej do procesu leczenia. Obejmuje ono zapewnienie kończynie odpowiedniego ukrwienia, odciążenie jej oraz, co bardzo ważne, regularne oczyszczanie jej z martwych i zainfekowanych tkanek. Zgodnie z wynikami badań, specjalistyczne oczyszczanie rany przy cukrzycy raz w tygodniu przyspiesza tempo gojenia. (2) W sytuacji wystąpienia infekcji u chorego stosuje się antybiotyki, czasami zaś konieczny jest zabieg chirurgiczny. Zabiegi są wykonywane ze wskazań nagłych, kiedy zakażenie grozi utratą kończyny albo rozwojem posocznicy (sepsy), w innych przypadkach pacjenci są na nie kierowani w celu skorygowania kształtu stopy, gdyż stopy zdeformowane są bardziej narażone na powstawanie owrzodzeń. (3) Wreszcie, rany cukrzycowe na nogach mogą goić się szybciej, jeśli będą opatrywane profesjonalnymi, starannie dobranymi opatrunkami. Nowoczesne opatrunki umożliwiają zaopatrzenie rany oraz znacznie ułatwiają jej pielęgnację.

Rany cukrzycowe na nogach – leczenie z użyciem opatrunków

Im lepiej zostanie dobrany opatrunek, tym większe jest prawdopodobieństwo, że rana szybciej się zagoi i nie wystąpią powikłania. Decyzję o doborze powinien podjąć lekarz lub odpowiednio przeszkolona w tym zakresie pielęgniarka. Istnieją różne kryteria doboru opatrunków – trudno gojące się rany na nogach mogą wiązać się z martwicą czy zakażeniem, do czynienia możemy mieć także z raną ziarninującą lub naskórkującą oraz różnym stopniem wysięku. Obecnie często stosowanymi są opatrunki o działaniu przeciwbakteryjnym, przeciwgrzybiczym i przeciwwirusowym, np. zawierające jony srebra. (1) Miękkie, elastyczne i dopasowujące się do kształtu rany opatrunki hydrokoloidowe mogą natomiast wspierać usuwanie martwicy, która rozwinęła się we fragmentach tkanek. Długo gojące się rany, o dużym wydzielaniu mogą czasami wymagać zastosowania opatrunków piankowych, przydatnych szczególnie w zaopatrywaniu ran przy cukrzycy (pełnią również rolę amortyzującą), np. hydrowłókniste. Wybór opatrunków jest obecnie bardzo szeroki, a właściwe zakwalifikowanie rany pozwala dokładnie dobrać rodzaj.

Warto również zwrócić uwagę na przyczyny trudnego gojenia się ran (np. niewyrównana cukrzyca), gdyż wiedza na ich temat wspomaga terapię i umożliwia skuteczne zapobieganie rozwojowi ran lub związanych z nimi powikłań. Stworzenie pacjentom odpowiednich warunków profilaktyki i leczenia może zapobiec nawet 85% amputacji. (3)

1. Koblik T. Zespół stopy cukrzycowej. Trudno gojące się i przewlekłe rany — istotny problem medyczny, Diabetologia Praktyczna 2007, tom 8, nr 1, s. 22-27 (www.dp.viamedica.pl)

2. Steed DL, Donohoe D, Webster MW, Lindsley L. Effect of extensive debridement and treatment on the healing of diabetic foot ulcers. Diabetic Ulcer Study Group. J Am Coll Surg 1996; 183:61-4

3. Korzon-Burakowska A. Aktualne doniesienia z zakresu leczenia zespołu stopy cukrzycowej, Info Ranek, Nr 4(10), 2010, s.5-7