Zapewnienie właściwej pierwszej pomocy przy oparzeniach, pozwala na skrócenie czasu gojenia, zmniejszenie bólu, a przede wszystkim na uniknięcie takich konsekwencji jak blizny. Dlatego warto wiedzieć, co powinniśmy robić, a czego robić nie wolno w tej sytuacji.
Określ rodzaj oparzenia
Zanim zaczniemy pomagać, należy określić rodzaj oparzenia. Warto skorzystać z tego poradnika [LINK]. W przypadku stwierdzenia oparzeń I lub II stopnia, wezwanie lekarza nie jest koniecznie, choć może być wskazane. Jeśli wystąpią poważniejsze uszkodzenia (III i IV stopnia), należy bezwzględnie wezwać pomoc medyczną. Z lekarzem należy się skontaktować również w przypadku, kiedy oparzenie przekracza 10 procent powierzchni ciała. Tak rozległe uszkodzenie może być groźne dla zdrowia nawet przy I lub II stopniu oparzenia.
Usuń elementy utrudniające dostęp do rany
Pierwszym krokiem, zanim przystąpimy do dalszych działań, powinno być usunięcie biżuterii i innych elementów, które mogą utrudniać dostęp do rany lub uciskać okolice. Jeśli nastąpiło już opuchnięcie okolic oparzenia, a pierścionków czy bransoletek nie da się usunąć, należy je rozciąć. Podobnie z ubraniem. W ten sposób unikniemy martwicy tkanek.
Ochłodź obszar wokół rany
Najważniejszym działaniem przy każdym rodzaju oparzenia jest schłodzenie obszaru rany. Najlepiej robić to pod lekkim strumieniem chłodnej, bieżącej wody. Nie jest wskazane przykładanie lodu, a w szczególności używanie zmrażaczy w spreju. Zalecany czas chłodzenia zależy od rozpoznanego stopnia oparzenia. W przypadku lekkich oparzeń I stopnia wystarczy 10-15 minut. Przy oparzeniach II stopnia ten czas powinien wynieść do 30 minut. Przy poważniejszych ranach – należy skrócić ten czas do kilku minut.
Przemyj ranę
Jeśli oparzenie nastąpiło na skutek działania środków chemicznych, po przepłukaniu rany, przemyć ją odpowiednim środkiem. Kwas neutralizujemy 3-procentowym roztworem sody oczyszczonej lub roztwór mydła. Jeśli przyczyną była zasada (ług) – stosujemy 1-procentowy roztwór octu lub kwasu cytrynowego.
Zabezpiecz
Przy oparzeniach I stopnia wystarczy zabezpieczenie rany jałowym opatrunkiem. Można również stosować żele chłodzące oraz opatrunki hydrożelowe.
Jeśli rany oceniamy na I lub II stopień, po schłodzeniu i wysuszeniu okolic, wskazane jest zastosowanie specjalnych opatrunków, które przyspieszają gojenie – np. z rodziny Granuflex®.
Przy poważniejszych oparzeniach, należy bezwzględnie skontaktować się z lekarzem. Po udzieleniu pierwszej pomocy, to specjalista zdecyduje o dalszym leczeniu.
Czego NIE robić udzielając pomocy przy oparzeniu
Przy wszelkiego typu oparzeniach niewskazane jest stosowanie spirytusu, gencjany itp. środków. Nie wolno smarować rany tłuszczem ani białkiem. Nie wolno przekłuwać pęcherzy wypełnionych płynem surowiczym. Jeśli oparzenia są rozległe, nie należy zostawiać chorego samego.