Jak uniknąć odleżyn? Najważniejsze zasady profilaktyki. Zasada 3 – dbaj o prawidłowe odżywianie.

Trzeba pamiętać, że powstawaniu odleżyn sprzyja niewłaściwa masa ciała – wychudzenie, ogólne wyniszczenie (brak wystarczającej ilości tkanki tłuszczowej powoduje wzrost nacisku powierzchniowego na skórę) lub znaczna nadwaga, otyłość (zwiększa nacisk w tych miejscach, gdzie kość blisko sąsiaduje ze skórą), niedobory witamin (B12, C), niedobór białka, zaburzenia gospodarki elektrolitowej (sód, potas), makro- i mikroelementów (Fe, Zn), konieczność nieustannego żywienia pozajelitowego lub przez zgłębnik.

Prawidłowe żywienie człowieka polega na systematycznym dostarczaniu organizmowi potrzebnych składników odżywczych w postaci odpowiednio zaplanowanych i prawidłowo przyrządzonych posiłków.

Białko to podstawowy materiał budulcowy. Zapotrzebowanie na białko człowieka dorosłego (ważącego ok. 70 kg)wynosi przeciętnie około 70g dziennie. Odpowiednia podaż białka, witamin i soli mineralnych, kalorii i płynów zapobiegnie wystąpieniu ujemnego bilansu azotowego, osłabieniu oraz odwodnieniu.

Cynk jest niezbędny do syntezy białek i procesów naprawczych, ale należy go podawać jedynie osobom z potwierdzonym niedoborem, podobnie jak żelazo.

Witamina C jest niezbędna do syntezy kolagenu i należy ją podawać w ilościach przekraczających podstawowe zapotrzebowanie. Witamina C, podana w łącznej ilości 1g. na dobę przyspiesza gojenie.

Chorzy z odleżynami powinni otrzymywać wszystkie witaminy (witaminę A- chroniącą skórę oraz witaminę B2 – ułatwiającą „oddychanie komórkowe”) i pierwiastki śladowe w ilościach podstawowych, a w razie stwierdzenia niedokrwistości należy zastosować odpowiednie leczenie.

W żywieniu chorych wskazane jest stosowanie gotowych produktów, kompletnych pod względem odżywczym, do leczenia żywieniowego drogą przewodu pokarmowego. Wśród odżywek przemysłowych podawanych doustnie rozróżniamy drinki o różnych smakach. Innym rodzajem odżywek są takie w postaci proszku, można nimi wzbogacić dietę domową i szpitalną, dodając je do zup, sosów i innych dań.

Przykładowe potrawy dozwolone w diecie pacjenta z odleżyną

Napoje: słaba herbata, kawa z mlekiem, mleko, sok warzywno-owocowy
Pieczywo: chleb pszenny, graham, lecytynowy, żytni
Dodatki: masło, miód, dżem, ser twarogowy, chuda szynka, polędwica gotowana, ryby wędzone
Zupy: warzywne, owocowe, krupnik, mleczne
Dodatki do zup: grzanki, bułka, kasze drobne, makaron, ziemniaki, lane ciasto
Potrawy mięsne: mięsa gotowane, pieczone i duszone w folii, budynie mięsne i warzywne
Potrawy półmięsne: budynie z mięs, warzyw, kasz, makaronów
Potrawy z jaj: jajka na miękko, jajecznica na parze, lane ciasto
Potrawy z ryb: chude ryby w postaci gotowanej, duszonej
Potrawy z warzyw: warzywa gotowane, surówki drobno tarte
Potrawy z mąki: makarony, lane ciasto, kluski, ciasto biszkoptowe, półfrancuskie
Potrawy z kasz: kasze rozklejane drobne na sypko, z dodatkiem owoców i warzyw
Desery: Kompoty, soki owocowe, kisiele, galaretki, musy, herbatniki