Potrzebujesz pomocy? Zadzwoń
Rany: 608 698 043
Stomia: 800 120 093
Moje konto | Zaloguj się

Żywienie przy odleżynach

Żywienie przy odleżynach

Odleżyny, czyli rany powstałe na skutek przewlekłego ucisku tkanek pomiędzy kośćmi a podłożem u osób unieruchomionych, bardzo trudno jest wygoić. Podobny problem mogą stwarzać przewlekłe owrzodzenia spowodowane np. zaburzeniami krążenia. Przewlekła rana jest dla organizmu dużym wyzwaniem. Proces gojenia, zwłaszcza przez tzw. ziarninowanie, co ma miejsce właśnie w przypadku przewlekłych ran, wymaga wytworzenia nowych tkanek i jest procesem pochłaniającym spore ilości energii. Aby proces gojenia rany mógł przebiegać prawidłowo organizm musi otrzymywać odpowiednią ilość energii i składników odżywczych, w tym białka.

Zapotrzebowanie na energię

Zapotrzebowanie na energię u chorego z odleżyną wzrasta około 1,5 raza w stosunku do zapotrzebowania osoby zdrowej i wynosi około 30-35 kcal/kg masy ciała na dobę, w przypadku rozległych ran zapotrzebowanie to może być nawet większe.

Ile białka powinna przyjmować osoba z odleżynami?

Normalne, dzienne zapotrzebowanie na białko u osoby dorosłej wynosi ok. 0,8-1 g/kg masy ciała, u osób z ranami zapotrzebowanie na białko wzrasta do 1,5-2,1 g/kg masy ciała/dobę. W praktyce oznacza to, że spożycie białka powinno być co najmniej dwukrotnie większe niż w zwykłej diecie. Źródłem białka są produkty takie jak nabiał, mięso, ryby i jajka – jeden lub kilka z tych produktów powinno pojawić się w składzie każdego posiłku.

Arginina, witaminy i mikroelementy

W przypadku trudno gojącej rany, w tym odleżyny ważne jest także dostarczenie organizmowi takich składników jak np. arginina Wchodzi ona w skład kolagenu i jest źródłem tlenku azotu, substancji rozszerzającej naczynia i poprawiającej ukrwienie tkanek. Dostarczenie odpowiedniej ilości argininy w zwykłej diecie może być niewystarczające dlatego warto do diety włączyć specjalistyczny preparat odżywczy, który oprócz argininy będzie zawierał również inne ważne dla procesu gojenia składniki np. cynk, witaminy A, C, E, wysoką zawartość białka.

Codziennie w diecie powinny znaleźć się też produkty zawierające witaminy C, E i A: owoce, warzywa i oleje roślinne. Witamina C jest bardzo ważna w diecie chorego z przewlekłą raną, gdyż jest niezbędna do syntezy kolagenu budującego bliznę, jest też przeciwutleniaczem. Owoc powinien być podawany do każdego posiłku, dla osób starszych ważne by były to owoce dojrzałe, obrane, tak by łatwo było je zjeść. Warzywa mogą być spożywane w postaci podgotowanej, duszonej lub surowej. Z olejów roślinnych warto wybrać olej rzepakowy lub z orzecha włoskiego, gdyż poza witaminami rozpuszczalnymi w tłuszczach zawierają największe ilości nienasyconych kwasów tłuszczowych – bardzo ważnych z uwagi na ich działanie przeciwzapalne.

W diecie osoby z gojącą się raną trzeba zadbać o dostateczną podaż mikroelementów, zwłaszcza cynku i selenu. Cynk, podobnie jak witamina C, jest niezbędny do syntezy kolagenu. Dobrym źródłem tych mikroelementów są pełnoziarniste produkty zbożowe, mięso (zwłaszcza drobiowe i wołowe) i żółtko jaja. Nie wolno zapomnieć o błonniku pokarmowym oraz odpowiedniej podaży płynów. Pozwoli to zapobiegać zaparciom.

Co podawać choremu z odleżynami?

Chory powinien spożywać 5-6 posiłków w ciągu doby. Słodycze mogą zwiększając o prawda kaloryczność posiłków, jednak hamują apetyt i nie zapewniają zbilansowanej podaży składników odżywczych. Powinny być spożywane w niewielkich ilościach i tylko na koniec posiłku (deser). Posiłki warto uzupełniać gotowymi preparatami wysokoenergetycznymi i wysokobiałkowymi, których skład dobrany jest tak by wspierać gojenie ran. W przypadku odleżyn warto jednak pamiętać, iż skuteczna opieka wymaga wielokierunkowego działania: redukcji ucisku (poprzez obracanie pacjenta, wyrównywanie powierzchni, na której leży) , opatrywania rany (utrzymania jej w czystości, stosowania odpowiednich opatrunków) oraz właśnie odpowiedniego żywienia chorego.